Η έννοια πρόβλημα, Κατανόηση προβλήματος, Δομή προβλήματος, Καθορισμός απαιτήσεων
Το κεφάλαιο 1 ήταν εκτός ύλης τις χρονιές 2015-2019. Από το 2019 μέχρι και σήμερα είναι εκτός ύλης ενότητες 1.5 και 1.6.
Ποιος ο ορισμός του προβλήματος;
Πρόβλημα είναι μία κατάσταση που χρήζει αντιμετώπισης, απαιτεί λύση, η δε λύση της δεν είναι γνωστή ούτε προφανής.
Παρατήρηση
Το βιβλίο μιλάει για το τι είναι πρόβλημα γενικά και όχι ειδικά στην Πληροφορική.
Δώστε μία σύντομη περιγραφή του προβλήματος του έτους 2000 (millennium bug).
Πολύ πριν το έτος 2000 αρκετοί προγραμματιστές αποθήκευαν τις ημερομηνίες χρησιμοποιώντας μόνο δύο ψηφία για τα έτη. Όταν λοιπόν ένας υπολογιστής διάβαζε τον αριθμό 85 αυτόματα τον μετέτρεπε σε 1985. Εύλογα λοιπόν προέκυψε το ερώτημα: Πώς θα συμπεριφερθούν αυτά τα προγράμματα, από την 1η Ιανουαρίου του 2000 και μετά.
Παρατήρηση
Το βιβλίο γράφτηκε πριν από το έτος 2000 και έτσι συγγραφείς δεν ήταν σε θέση να γνωρίζουν για το ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις του παραπάνω προβλήματος. Εκ των υστέρων αποδείχθηκε ότι το πρόβλημα ήταν υπαρκτό αλλά είχε διογκωθεί υπέρμετρα. Η κατάσταση αντιμετωπίστηκε επιτυχώς με δύο τρόπους:
- Με αναβάθμιση των παλαιών προγραμμάτων ώστε να υποστηρίζουν ημερομηνίες με τέσσερα ψηφία ή
- Με αγορά σύγχρονου λογισμικού και υλικού που έτσι κι αλλιώς υποστήριζε ημερομηνίες με τέσσερα ψηφία
Η κατανόηση ενός προβλήματος αποτελεί συνάρτηση δύο παραγόντων. Να τους αναφέρετε.
Της σωστής διατύπωσης εκ μέρους του δημιουργού του και της αντίστοιχα σωστής ερμηνείας από τη μεριά εκείνου που καλείται να το αντιμετωπίσει
Ποιο το συνηθέστερο μέσο για τη διατύπωση ενός προβλήματος
Συνηθέστερο από όλα είναι ο λόγος (προφορικός ή γραπτός)
Ποια η σημασία της σαφήνειας όταν διατυπώνεται ένα πρόβλημα;
Ο λόγος σαν μέσο επικοινωνίας και συνεννόησης πρέπει να χαρακτηρίζεται από σαφήνεια. Άστοχη χρήση ορολογίας, λανθασμένη σύνταξη, είναι δύο στοιχεία που μπορούν να προκαλέσουν παρερμηνείες και παραπλανήσεις. Σημαντικός παράγοντας στη σωστή αντιμετώπιση ενός προβλήματος είναι η αποσαφήνιση του χώρου στον οποίο αναφέρεται.
Τι ονομάζουμε δεδομένο;
Δεδομένο ονομάζουμε οποιοδήποτε στοιχείο μπορεί να γίνει αντιληπτό από ένα τουλάχιστον παρατηρητή με μια από τις πέντε αισθήσεις του.
Παραδείγματα δεδομένων : ο ήχος ενος γυάλινου αντικειμένου που σπάει, η μυρωδιά ενός φαγητού, η ανάγνωση ενός κειμένου, η αίσθηση ότι ο καφές είναι πικρός.
Τι ονομάζουμε πληροφορία;
Με τον όρο πληροφορία αναφέρεται οποιοδήποτε γνωσιακό στοιχείο προέρχεται από επεξεργασία δεδομένων.
Παράδειγμα
Έστω ότι οι βαθμοί 4 παιδιών σε ένα διαγώνισμα είναι: Μαρία 18, Κική 16, Άννα 15, Νίκος 13, Από αυτά τα δεδομένα προκύπτουν κάποιες πληροφορίες όπως π.χ. ότι τα κορίτσια πήγαν καλύτερα, η Μαρία έγραψε καλύτερα από τους υπόλοιπους, ο μέσος όρος και των τεσσάρων είναι 15,5.
Τι είναι η επεξεργασία δεδομένων;
Ο όρος επεξεργασία δεδομένων δηλώνει εκείνη τη διαδικασία κατά την οποία ένας “μηχανισμός” δέχεται δεδομένα, τα επεξεργάζεται σύμφωνα με έναν προκαθορισμένο τρόπο και αποδίδει πληροφορίες.
Τι είναι δομή προβλήματος;
Δομή ενός προβλήματος ονομάζουμε τα συστατικά του μέρη (δηλαδή τα επιμέρους τμήματα του το αποτελούν) και τον τρόπο που αυτά τα μέρη συνδέονται μεταξύ τους.
Πως γίνεται η γραφική απεικόνιση της δομής ενός προβλήματος;
Για τη γραφική απεικόνιση της δομής ενός προβλήματος χρησιμοποιείται συχνότατα η διαγραμματική αναπαράσταση.
Τι είναι διαγραμματική αναπαράσταση της ανάλυσης του προβλήματος;
H διαγραμματική αναπαράσταση της δομής ενός προβλήματος είναι μια γραφική απεικόνιση σύμφωνα με την οποία:
- το αρχικό πρόβλημα αναπαρίσταται με ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο
- κάθε ένα από τα απλούστερα προβλήματα στα οποία αναλύεται ένα οποιοδήποτε πρόβλημα, αναπαρίσταται επίσης από ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο
- τα παραλληλόγραμμα που αντιστοιχούν στα απλούστερα προβλήματα στα οποία αναλύεται ένα οποιοδήποτε πρόβλημα σχηματίζονται
ένα επίπεδο χαμηλότερα. Έτσι σε κάθε κατώτερο επίπεδο, δημιουργείται η γραφική αναπαράσταση των προβλημάτων στα οποία αναλύονται τα προβλήματα του αμέσως υψηλότερου επιπέδου.
Τι προϋποθέτει η σωστή επίλυση ενός προβλήματος;
Η σωστή επίλυση ενός προβλήματος προϋποθέτει τον επακριβή προσδιορισμό των δεδομένων που παρέχει το πρόβλημα. Απαιτεί επίσης τη
λεπτομερειακή καταγραφή των ζητούμενων που αναμένονται ως αποτελέσματα της επίλυσης του προβλήματος.
Ποιά τα στάδια αντιμετώπισης ενός προβλήματος;
Τα στάδια αντιμετώπισης ενός προβλήματος είναι τρία:
- κατανόηση, όπου απαιτείται η σωστή και πλήρης αποσαφήνιση των δεδομένων και των ζητούμενων του προβλήματος
- ανάλυση, όπου το αρχικό πρόβλημα διασπάται σε άλλα επιμέρους απλούστερα προβλήματα
- επίλυση, όπου υλοποιείται η λύση του προβλήματος, μέσω της λύσης των επιμέρους προβλημάτων.
Ερωτήσεις ανάπτυξης από Πανελλαδικές εξετάσεις
- (E2002-Θ1Α1) Να δώσετε τον ορισμό του προβλήματος.
- (ΕΒ2007-Θ1Β3) Να δώσετε τους ορισμούς των παρακάτω όρων:
i. ∆εδομένο.
ii. Πληροφορία.
iii. Επεξεργασία δεδομένων. - (2008-Θ1Γ1) Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4, από τη Στήλη Α και δίπλα το γράμμα α,β, της Στήλης Β που δίνει το σωστό χαρακτηρισμό.
Στήλη Α Στήλη Β 1. Εύστοχη χρήση ορολογίας α. Σαφήνεια διατύπωσης προβλήματος 2. Τήρηση λεξικολογικών και συντακτικών κανόνων 3. Επακριβής προσδιορισμός δεδομένων β. Καθορισμός απαιτήσεων 4. Λεπτομερειακή καταγραφή ζητουμένων - (2009-Θ1Γ1) Η κατανόηση ενός προβλήματος αποτελεί συνάρτηση δύο παραγόντων. Να τους αναφέρετε.
- (ΕΒ2006-Θ1Α1, Ε2014-Α2α) Να δώσετε τον ορισμό της δομής ενός προβλήματος.
- (Ε2014-Α2β) Να κάνετε τη διαγραμματική αναπαράσταση του προβλήματος «Αντιμετώπιση ναρκωτικών», που περιγράφεται παρακάτω:
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών, απαιτείται τόσο η πρόληψη όσο και η θεραπεία των εξαρτημένων ατόμων, ενώ σημαντικό ρόλο έχει και η διαδικασία επανένταξης των απεξαρτημένων ατόμων στην κοινωνία. Η πρόληψη περιλαμβάνει την ενημέρωση των πολιτών. Εξίσου σημαντική για την πρόληψη κρίνεται η ανάπτυξη ενδιαφερόντων για άτομα «αυξημένης προδιάθεσης». Στον τομέα της θεραπείας, εκτός από την ενίσχυση των υπαρχουσών θεραπευτικών κοινοτήτων, σκόπιμη είναι και η δημιουργία κατάλληλων τμημάτων στα δημόσια νοσοκομεία. Σημαντικοί παράγοντες για αποτελεσματική επανένταξη είναι τόσο η καταπολέμηση της κοινωνικής προκατάληψης, όσο και η επιδότηση θέσεων εργασίας για τους απεξαρτημένους πρώην χρήστες. - (Β2006-Θ1Α2, Ε2013-Α2, ΕΒ2013-Α2) Να περιγράψετε τα στάδια αντιμετώπισης ενός προβλήματος.